26.7.05

هه‌موو که‌س بکا ده‌نگێ، ئه‌تۆ بچۆ بن بێژینگێ

ئاشق

( وێنه‌ی ئوتو شیلی له‌ سایتی بی،بی،سی وه‌رگیراوه‌)

ئه‌وه‌ی له‌ سه‌ره‌وه‌ هاتوه‌، مه‌سه‌ل (زاراوه‌) ێکی به‌ نێوبانگه،‌ که‌ له‌ نێو ژنانی موکوریان دا باوه و له‌ باره‌ی که‌سێک دا، یان به‌ که‌سێک ده‌گوترێ که‌ڕابردوویه‌کی باشی له‌ بوارێک دا نه‌بێ، به‌ڵام سه‌باره‌ت به‌ هه‌مان شت و هه‌مان بوار خه‌ڵک لۆمه‌ بکا، یان ئامۆژگاری‌یان بکا که‌ بۆ وێنه‌ ئه‌و کاره‌ ناحه‌قی‌یه‌ و ئه‌م قسه‌یه‌‌ خراپه‌ و نابێ بکرێ.
ئه‌م مه‌سه‌له‌ ئێستا راست له‌ کۆماری ئیسلامیی ئێرانی ڕوو داوه‌ که‌ به‌و پاشه‌ڵه‌ خاوێنه‌ و به‌و ڕابردوه جوانه! ‌یه‌وه‌ که‌ له‌ بواری مافی مرۆڤ و دێمۆکڕاسی دا هه‌یه‌تی، لۆمه‌ی ده‌وڵه‌تی ئه‌ڵمان ده‌کا و ئامۆژگاریی ده‌کا که: "‌ئه‌و ده‌وڵه‌ته‌ ته‌وهین به‌ میلله‌تی ئێران نه‌کا و ڕێز بۆ بناخه‌کانی دێمۆکڕاسی دابنێ".‌

ئه‌و مه‌به‌سته‌م که‌ سه‌ردێڕه‌که‌ی " هێرشی زاره‌کیی توندی ده‌وڵه‌تی ئه‌ڵمان بۆ سه‌ر ئێران"ـه‌، له‌ سایتی به‌شی فارسیی بی، بی، سی دا خوێنده‌وه‌ و وه‌رمگێڕا. خراپ نیه‌ ئێوه‌ش بیخوێننه‌وه‌:

ئوتو شیلی وه‌زیری نێوخۆی وڵاتی ئه‌ڵمان له‌ وتووێژێک دا که‌ ڕۆژی دووشه‌ممه‌(حه‌وته‌ی ڕابردوو) له‌ حه‌وته‌نامه‌یه‌کی ئه‌ڵمانی دا چاپ بوو، گوتبووی که:"‌ نه‌بوونی پێوه‌ندیی مه‌حموودی ئه‌حمه‌دی‌نه‌ژاد، سه‌رکۆماری هه‌ڵبژێردراوی ئێران له‌ گه‌ڵ تێرۆریزم قه‌تعی نیه‌"‌

به‌ پیی ڕاپۆرتی ئاژانسه‌کان قسه‌که‌رێکی وه‌زاڕه‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئێران به‌م شێوه‌یه‌ دژکرده‌وه‌ی له‌ به‌رامبه‌ر قسه‌کانی ئاغای شیلی دا نیشان دابوو که‌ گوتبووی:" ئه‌وه‌ بێحوڕمه‌تی کردن به‌ ده‌نگی میلله‌تی ئێرانه و وڵاتی ئه‌ڵمان ده‌بێ‌ ڕێز بۆ بناخه‌کانی دێمۆکڕاسی دا بنێ"

قسه‌که‌ری وه‌زاڕه‌تی نێوخۆی ده‌وڵه‌تی ئه‌ڵمان ڕۆژی چوارشه‌ممه‌ ده‌رباره‌ی ئه‌م وتانه‌ گوتی:
دژکرده‌وه‌ نیشاندان له‌ به‌رامبه‌ر ئه‌م وته‌ بێ‌سه‌ره‌وبه‌رانه‌ دا به‌ ڕاستی زه‌حمه‌ته‌، به‌ تایبه‌ت کاتێک که‌ ئه‌وه‌مان له‌ به‌رچاوبی که‌ ئه‌و قسانه‌ له‌ لایه‌ن وڵاتێکه‌وه‌ ده‌کرێن، که‌ مافی مرۆڤی به‌ردوام تێ‌دا پێشیل ده‌کرێ، ژنان دوای هێندێک مه‌حکه‌مه‌ی گوماناوی وه‌به‌ر قه‌مچی‌یان ده‌درێن و ئه‌وانه‌ی ڕه‌خنه‌ له‌ ڕێژیم ده‌گرن، به‌ بێ تێپه‌ڕاندنی قۆناخه‌ دیاریکراوه‌ حوقووقی‌یه‌کان چه‌ندین مانگ ده‌سبه‌سه‌ر ده‌کرێن"

ئه‌و پاشان گوتی:
"ئه‌گه‌ر به‌وشێوه‌یه‌ که‌هاوکاری ئێمه‌ له‌ وه‌زاڕه‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئێران دا ده‌ڵێ، پێویستیی ڕیزگرتن له‌ بناخه‌ دێمۆکڕاتی‌یه‌کان ده‌گۆڕێ دایه‌، له‌و حاڵه‌ دا ئامۆژگاریی ده‌که‌م سه‌رنج بداته‌ وڵاته‌که‌ی خۆی".

ئوتو شیلی له‌ وتوویژه‌که‌ی له‌ گه‌ڵ گۆڤاره‌ ئه‌ڵمانی‌یه‌که‌ دا گوتبووی:
" زۆر جێگای نیگه‌رانی‌یه‌ که‌ بناخه‌ئاژۆیه‌ک له‌ ئێران دا دێته‌ سه‌ر کار، که‌" مه‌ودای له‌ گه‌ڵ تێرۆریزم" ڕوون نیه"‌.

ئه‌و دمه‌قاڵه‌یه‌ نیشانه‌یه‌کی دیکه‌ی زیادبوونی دڕدۆنگی له‌نێوان ئێران و وڵاتانی ئورووپایی، له‌م ڕۆژانه‌ی دوایی دایه‌.

وه‌زاڕه‌تی ده‌ره‌وه‌ی بریتانیاش ڕۆژی سێشه‌ممه‌ ڕه‌خنه‌ی له‌ وته‌کانی ده‌بیری شۆڕای نیگابان و وه‌زیری ئیتتیلاعاتی ئێران گرتبوو.
ئه‌و وه‌زاڕه‌تخانه‌یه‌ له‌گه‌ڵ ڕاگه‌یاندنی ڕه‌خنه‌ی خۆی به‌ محه‌ممه‌د ڕه‌زا عادڵی باڵوێزی ئێران له‌ له‌نده‌ن، لیکدانه‌وه‌ی ئه‌و دوو کاربه‌ده‌سته‌ ئێرانی‌یه‌ سه‌باره‌ت به‌ ته‌قینه‌وه‌کانی ڕۆژی حه‌وتی ژووییه‌ی له‌نده‌نی به‌ " گاڵته‌جاڕی، نابه‌رپرسانه‌ و بێحورمه‌تی" ناو برد.
ئه‌حمه‌دی جه‌ننه‌تی، ده‌بیری شۆڕای نیگابانی ئێران له‌ خوتبه‌کانی نوێژی هه‌ینیی تاران دا گوتبووی وێ‌ده‌چێ ده‌وڵه‌تی بریتانیا بۆخۆی ته‌قینه‌وه‌کانی له‌نده‌نی پێک‌‌هێنابێ و عه‌لی یوونسی، وه‌زیری ئیتتیلاعاتیش له‌ دانیشتنێکی خه‌به‌ری دا گوتی که‌ له‌وانه‌یه‌ مه‌ئمووره‌ ئه‌مریکایی و ئیسڕائیلی‌یه‌کان ئه‌و هێرشانه‌یان به‌ڕێوه‌بردبێ، ‌تا تۆڵه‌ له‌ سیاسه‌تی بریتانیا بکه‌نه‌وه‌( که‌ به وته‌ی ئه‌و )، ڕیگا ده‌دا‌ ڕووما ناسراوه‌کانی ئه‌لقاعیده‌ له‌و وڵاته‌ بژین. ‌

24.7.05

مه‌هاباد شوانه‌ی له‌ داوێن نابڕێن



ئاشق

سه‌باره‌ت به‌ شه‌هیدبوونی "شوانه‌ی سه‌ید قادری" و خۆپێشاندانه‌کانی خه‌ڵکی قاره‌مانی مه‌هاباد

ماوه‌ی نێزیک به بیست و چوار ساڵ پێش ئێستا، کاتێک له‌ پاییزی 1981 دا کاک هه‌ژار فه‌رمانده‌ری هێزی پێشه‌وای مه‌هاباد شه‌هید بوو، له‌ پارچه‌ شێعری"هه‌ژار هه‌ر ماوه‌" دا که‌ به‌ بۆنه‌ی شه‌هیدبوونی ئه‌و فه‌رمانده‌ به‌وه‌جه‌وه‌ نووسیبووم، هاتبوو:

"له‌ هه‌ر شوێنێکی کوردستان ئه‌گه‌ر به‌ردێــــــکه‌، دارێکه‌
له‌ نێو کێو و چــــیاکانمان ئه‌گه‌ر ئه‌شــــــکه‌وت و غارێکه‌

له‌ نێو هه‌ر سه‌نگه‌رێکا سه‌د کوڕی پێشمه‌رگه‌ دانیشتوون
که‌ ڕۆژێ تۆڵه‌ هه‌ریه‌ک شوانهیه‌ک، هه‌رکــام هه‌ژارێکه‌"

دیاره‌ مه‌به‌ست له‌ شوانه‌ "کاک عه‌لی حوسێن‌پوور" فه‌رمانده‌ری لکی یه‌کی هێزی شه‌هید پێشه‌وای مه‌هاباد بوو، که‌ ئه‌ویش هه‌ر هاوینی ئه‌و ساڵه‌ له‌ شه‌ڕێکی حه‌ماسی له‌ گه‌ڵ هێزی کۆنه‌په‌رستی دا، له‌ ده‌شتی شاروێران شه‌هید بوو. هه‌ردووکی ئه‌و شه‌هیدانه‌ له‌ لای خه‌ڵکی ئه‌و هه‌رێمه‌ ناسراو و به‌ ئازایه‌تی و فیداکاری به‌ ناوبانگ بوون.

ئه‌م به‌ینه‌ که‌ " شوانه‌ی سه‌ید قادری" به‌ ده‌ست هێزه سه‌رکوتکه‌ره‌کانی کۆماری ئیسلامیی ئێران شه‌هید بوو و منیش له‌ ڕێگای نووسراوه‌کانی نێو سایته‌کان و پرسیار له‌ دۆست و ئاشناکانمه‌وه‌ له‌ به‌سه‌رهاتی ناوبراو ئاگادار بووم‌، وه‌بیر ئه‌و پارچه‌ شێعره‌ که‌وتمه‌وه‌.
گومان له‌وه‌ دا نیه‌ تا کاتێک وڵاته‌که‌مان و نه‌ته‌وه‌که‌مان ڕزگار نه‌بن، خه‌بات به‌ شیوه‌ی جۆراوجۆر هه‌ر درێژه‌ی ده‌بێ، چونکه‌ دوژمنیش بێبه‌زه‌ و دڕنده‌یه‌، زۆر که‌س له‌ ڕۆڵه‌کانی کوردستان ده‌بنه‌ قوربانی و دیاره‌ تا گه‌یشتن به‌ سه‌رکه‌وتن و وه‌دیهێنانی ئاوات و ئامانجه‌کانی گه‌له‌که‌مان، ڕیزی کاروانی شه‌هیدانمان زۆر زیاتر له‌وه‌ که‌ ئێستا هه‌یه‌ درێژ ده‌بێته‌وه‌، به‌ڵام ئه‌و ڕاستی‌یه‌ش ئاشکرایه‌، که‌ ئه‌گه‌ر دوژمن پێی‌وابێ به‌ قه‌ڵتوبڕکردنی ڕۆڵه‌کانی گه‌له‌که‌مان ـ وه‌ک ئه‌وه‌ی ئێستا ده‌رحه‌ق به‌ شوانه‌ی سه‌یدقادر و پێشتریش زۆرجار ده‌رحه‌ق به‌ زۆر له‌ خه‌باتگێڕانی‌ کردوه‌ ـ ده‌توانێ چۆک به‌و نه‌ته‌وه‌ زیندووه‌ دا بدا، چاوترسێنی بکا، و ڕێگای هه‌وڵدان بۆ مافی ڕه‌وای خۆی لێ‌ببڕێ، به‌ هه‌ڵه‌ دا چووه‌.

دوژمنی کۆنه‌پرست به‌ چاوی خۆی ده‌بینێ که‌ دوای "کاک شوان"ی فه‌رمانده‌ر که‌ وه‌ک گوتمان نێزیک به‌ 23 ساڵ پیش ئێستا شه‌هید بوو، کۆمه‌ڵ‌کۆمه‌ڵ ڕۆڵه‌ی ئه‌وینداری ئازادی ڕێچکه‌ی هه‌مان خه‌باتی پیرۆزیان گرت و ته‌نانه‌ت زۆریشیان له‌و ڕێگه‌یه‌ دا سه‌ریان دانا، به‌ڵام سه‌ره‌ڕای بوونی که‌ندوله‌ند، هه‌ورازونشێو و قۆناخی جۆراوجۆر و ئاسته‌م، ڕێگا بێ‌ڕێبوار نه‌مایه‌وه‌ و ئاڵای خه‌باتی ده‌ستی ‌هه‌‌ژار و شوان که‌ میراتی پێشه‌وای نه‌مر قازی محه‌ممه‌د و تێکۆشه‌رانی سه‌رده‌می پێشووتر بوو له‌ سه‌ر شانی نه‌وه‌ی نوێ هه‌ر شه‌کاوه‌ مایه‌وه‌.

وه‌ک ده‌ڵێن شوانه‌ی سه‌یدقادر ئه‌ندامی ڕێکخراوێکی تایبه‌تی نه‌بوه‌، به‌ڵام وه‌ک کوردێک که‌ به‌ چاکی هه‌ستی به‌ سته‌م‌لێکراوی و چه‌وساوه‌یی نه‌ته‌وه‌که‌ی کردوه‌، له‌ هه‌ر ده‌رفه‌تێکی گونجاو دا بێزاریی خۆی له‌ دژی سته‌می ڕێژیم ده‌ربڕیوه‌ و ئاڵای کوردستانی به‌ نیشانه‌ی زیندوویی و بوونی نه‌ته‌وه‌که‌ی به‌رزکردۆته‌وه‌.
فیداکاری و ئازایه‌تیی شوانه‌ی سه‌یدقادر، له‌خۆبووردوویی و قاره‌مانه‌تیی کاک شوان و هه‌زاران شه‌هیدی ئه‌و مه‌ڵبه‌نده‌ نه‌سره‌وتوه‌مان وه‌بیردێنێته‌وه‌ و ئه‌و ڕاستی‌یه‌ش له‌ پێش چاوی دۆست و دوژمن دێنێته‌وه‌ ڕوو که‌ مه‌هاباد شوانه‌ی له‌ داوێن نابڕێن و سه‌رکوت ناتوانێ کوردان له‌ خه‌بات بوه‌ستێنێ.

شوانه‌ی سه‌ید قادری چۆته‌ نێو کاروانی شه‌هیدانی کوردستانه‌وه‌، به‌ڵام ده‌سته‌ ده‌سته‌ شوانه‌ی دیکه، ‌به‌ڕیوه‌ن که‌ ئاڵای کوردستانیان له‌ سه‌ر شان ده‌شه‌کێته‌وه‌ و سبه‌ینێ ده‌نگی "بژی کورد و کوردستان" یان کۆڵان و شه‌قامه‌کانی مه‌هابادی مه‌کۆی خه‌بات پڕ ده‌کاته‌وه‌.

3.7.05

کاتێک ڕه‌فسه‌نجانی ئێشی وێ‌ڕاده‌گا

ماوه‌یه‌ک پێش ده‌سپێکردنی هه‌را و هه‌نگامه‌ی کێبه‌رکێی هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆککۆمار بۆ ئێران، ئه‌و کاته‌ی ئاغای هاشمیی ڕه‌فسه‌نجانی، هێندێکیش به‌ دره‌نگه‌وه‌، خۆی بۆ به‌شداربوون له‌ کێبه‌رکێی وه‌رگرتنی پۆستی سه‌رۆککۆماری ئێران دا پاڵاوت، به‌شی هه‌ره‌زۆری هێزه‌کانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێران به‌ تایبه‌ت له‌ده‌ره‌وه‌ی وڵات و ده‌کرێ بڵێین زۆربه‌ی خاوه‌ن نه‌زه‌رره‌ سیاسی‌یه‌ ئێرانی و ده‌ره‌وه‌یی‌یه‌کان و نێوخۆی ئێرانیش وای بۆ ده‌چوون که‌ ئیدی ئاکامی هه‌ڵبژاردن ڕوونه‌ و ئه‌وه‌ی ئه‌مجار، یان بڵێین ئه‌مجاریش له‌ سه‌ر کورسیی سه‌رۆککۆماری داده‌نیشێ، بێجگه‌ له‌ ڕه‌فسه‌نجانی که‌سێکی دیکه‌ نابێ.

ئه‌و بۆچوونه‌ ده‌گه‌ڕاوه‌ سه‌ر هێندێک هۆکار که‌ به‌ هاتنه‌ مه‌یدانی مۆره‌یه‌کی جێکه‌وتوو و خاراوی وه‌ک ڕه‌فسه‌نجانی به‌ له‌به‌رچاوگرتنی پێشینه‌ی ناوبراو له‌ سیستیمی ده‌سه‌ڵاتی کۆماری ئیسلامیی ئێران دا، زه‌ق ده‌بوونه‌وه‌ و ده‌بوونه‌ پاڵپشتی لێکدانه‌وه‌که‌. ئاخر ئاغای ڕه‌فسه‌نجانی بێجگه‌ له‌ کۆڵێک به‌رپرسایه‌تیی ئاشکرا و شاراوه‌ له‌ پۆسته‌ گرینگه‌کان دا و له‌ سه‌ره‌تای هاتنه‌ سه‌رکاری ئه‌و سیستیمه‌وه‌ ، کۆڵه‌که‌یه‌کی سه‌ره‌کیی ڕاگرتنی ئه‌و نیزامه‌ بوه‌. ناوبراو که‌سێک بوه‌ که‌ شه‌خسی ئایه‌توڵڵا خومه‌ینی هه‌ر له‌ ڕۆژه‌کانی سه‌ره‌تای ڕاپه‌ڕینه‌وه‌ سه‌رنجی تایبه‌تیی داوه‌تێ و که‌لکی له‌ ڕاوێژ و بۆچوونه‌کانی وه‌رگرتوه‌. ناوبراو هه‌شت ساڵ له‌ ناسکترین ڕۆژه‌کانی ته‌مه‌نی ڕێژیم دا سه‌رکۆماربوه‌ و و ئه‌م هه‌شت ساڵه‌ی دواییش سه‌رۆکی کۆڕی دیاریکردنی به‌رژه‌وه‌ندیی نیزام (مجمع تشخیص مصلحت نظام) بوه‌ و له‌ سه‌ریه‌ک له‌ قه‌واره‌ی کۆماری ئیسلامیی ئێران دا و به‌ تایبه‌ت له‌ به‌رچاوی باڵی توندڕۆ که‌ جڵه‌وی به‌ڕیوه‌بردنی ده‌سه‌ڵاتی به‌ ده‌سته‌وه‌یه‌، ڕوومایه‌کی جێگای متمانه‌یه‌. بێجگه‌ له‌وانه‌ش وا ده‌هاته‌ به‌رچاو که‌ له‌ حاڵ و وه‌زعی سیاسیی ئه‌مڕۆی ئێران دا، که‌ ئه‌و وڵاته‌ که‌وتۆته‌ به‌رامبه‌ر ئاڵوگۆڕه‌ دێمۆکڕاتییه‌کانی ناوچه ‌و ته‌وژمی ڕۆژبه‌ڕۆژ به‌ره‌و زیاد بوونی بزووتنه‌وه‌ی دێمۆکڕاتی و ئازادیخوازیی نێوخۆیی، ده‌رکه‌وتنی ماهیه‌تی فریوده‌رانه‌ی خاته‌می بۆ خه‌ڵکی ئێران و شکست و بێ‌ئیعتیباربوونی "ئیسلاح‌ته‌ڵه‌به‌کان" له‌ نێو بیروڕای گشتیی کۆمه‌ڵانی خه‌ڵک و به‌ ده‌یان گیروگرفتی گه‌وره‌ و بچووکی دیکه‌ له‌ بواری شکاندنی یاسا نێونه‌ته‌وه‌ییه‌کان، مافی مرۆڤ، هه‌وڵدان بۆ دروستکردنی چه‌کی ئه‌تۆمی و زۆر شتی دیکه‌ی له‌و بابه‌ته‌، له‌ گۆڕێ دان، سپاردنی کورسیی سه‌رۆککۆماری به‌ ئاغای ڕه‌فسه‌نجانی، که‌ له‌ گه‌مه‌ی سیاسی و فێڵ و ته‌ڵه‌که‌ی دیپلۆماسی دا سه‌رتۆپی هه‌موو مۆره‌کانی ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌یه‌، بۆ حاڵوباڵی ڕیژیمی کۆماری ئیسلامیی ئێران له‌ هه‌ر ئاڵتێرناتیوێکی دیکه‌ گونجاوتر و له‌بارتر بێ، به‌ڵام وه‌ک دیتمان کاراکته‌ری ناوبراو ته‌نیا ئه‌وه‌نده‌ی بڕ کرد که‌ ئه‌وی گه‌یانده‌ ده‌وری دووهه‌می هه‌ڵبژاردن و له‌و ده‌وه‌ره‌ دا ئاغای ڕه‌فسه‌نجانی به‌ جیاوازی‌یه‌کی گه‌لێک به‌رچاوه‌وه‌ له‌ به‌رامبه‌ر ئاغای ئه‌حمه‌دی نژاد دا دۆڕاندی. ڕه‌نگه‌ ئه‌وه‌ بۆ یه‌که‌م جار بوو که‌ ناوبراو تامی شکستێکی ئاوای چێشت و تێگه‌یشت دۆڕاندن یانی چی!

پێموانیه‌ هه‌رکه‌س تۆسقاڵێک له‌ مانای مافی مرۆڤ و دێمۆکڕاتی تێ‌بگا، گومانی له‌وه‌ دا هه‌بێ که‌ هه‌ڵبژاردنی ئازاد و دێمۆکڕاتی‌یانه‌ له‌ چوارچێوه‌ی سیستێمی کۆماری ئیسلامیی ئێران دا شتێکی نه‌گونجاوه‌ و له‌ بناخه‌ دا مانایه‌کی نیه‌، چونکه‌ ناوی هه‌موو پاڵێوراوانی پاڕلمان و سه‌رۆککۆماری ده‌بێ له‌ پاڵوێنه‌ی" شۆڕای نیگه‌هبان" تێ‌په‌ڕێ و دیاره‌ شۆڕای نیگه‌هبانیش که‌ له‌ چه‌ند ئاخوند و نیوه‌ئاخوندی مۆره‌ی سه‌ره‌کیی ئه‌و نیزامه‌ کۆنه‌په‌رسته‌پیک‌هاتوه‌ و نوێنه‌ری هیچ لایه‌نێکی دیکه‌ی تێدا نیه‌، هه‌رگیز ڕێگا نادا که‌سایه‌تی‌یه‌ک که‌ ته‌نانه‌ت بۆنی به‌رهه‌ڵستکاریشی لێ بێ، بکه‌وێته‌ لیسته‌ی هه‌ڵبژاردنه‌وه‌، ته‌نیا که‌سانێک قبووڵ ده‌کا که‌ مۆره‌ی ناسراو و وه‌فاداری ڕێژیمه‌که‌یان بن و وه‌ک باسمان کرد ڕه‌فسه‌نجانی ئه‌و مه‌رجانه‌ی به‌ زیادیشه‌وه‌ تێ‌دایه‌، به‌ڵام پرسیار له‌وه‌ دایه‌ که‌ بۆچی کاتێک ڕه‌فسه‌نجانی له‌ گه‌ڵ ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد له‌ ده‌وری دووهه‌م دا که‌وتنه‌ به‌ریه‌ک، باڵی ده‌سه‌ڵاتدار به‌ ئاشکرا یارمه‌تیی به‌ هه‌ڵبژاردنی ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد کرد، هه‌موو فێڵ و ته‌ڵه‌که‌یه‌کی بۆ له‌ مه‌یدان‌ده‌رکردنی ڕه‌فسه‌نجانی به‌ کار هێنا و نه‌یهێشت ناوبراو ده‌نگ بێنێته‌وه‌. به‌ بڕوای من هۆی ئه‌و کاره‌ ئه‌مه‌یه‌ که‌ ڕێژیم مه‌ترسیی له‌ ده‌ستدانهی ده‌سه‌ڵات و له‌ ئه‌نجام دا تێکڕمان له‌ په‌نا گوێی خۆی ده‌بینێ و هه‌ست ده‌کا بۆ مانه‌وه‌ی خۆی پێویستی به‌ خۆ کۆکردنه‌وه‌، کۆنتڕۆڵی زیاتر به‌ سه‌ر وه‌زع سیاسی دا و پێشگرتن له‌ بزووتنه‌وه‌ی ئازادیخوازی و دێمۆکڕاتیی ڕوو له‌ گه‌شه‌ی گه‌لانی ئێران هه‌یه‌ و وا دیاره‌ که‌ گه‌یشتن به‌و ستڕاتێژی‌یانه‌ زیاتر له‌ سه‌رۆکایه‌تیی ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد دا – که‌ مۆره‌یه‌کی ئاماژه‌ پێکراوی وه‌لی فه‌قیهیشه‌ - ده‌بینێ، ده‌نا هه‌ردووکی ئه‌و که‌سانه‌ مۆره‌ی سه‌ره‌کیی ئه‌و نیزامه‌ن و پێموانیه‌ له‌ بواری وه‌فاداربوون به‌ بناخه‌کانی کۆماری ئیسلامی و خزمه‌ت به‌ سیستێمی ده‌سه‌ڵاتدار دا ناکۆکی‌یه‌کیان هه‌بێ.

له‌ مێژه‌ خه‌ڵکی ئازادیخوازی ئێران هاواریان کردوه‌ که‌ بابه‌ ئه‌و ڕێژیمه‌ هه‌موو شتێکی له‌ سه‌ر ئاکار و کرده‌وه‌ی دزێو و ناڕه‌وا و فێڵ و ته‌ڵه‌که‌ دامه‌زراوه‌. شتێکی سه‌یر و خۆش ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئێستا که‌ڕڕو‌بی و ڕه‌فسه‌نجانیش که‌ له‌ نیزامه‌که‌ی خۆیان زه‌بریان وێ‌که‌وتوه‌ و دار، ده‌سته‌ی "وه‌لی فه‌قیهـ"ه‌‌که‌یان له‌ هه‌ڵبژاردن دا فێڵیان لێ‌کردوون و له‌ هێندێک شوێن ته‌نانه‌ت بێ‌حوڕمه‌تیشیان پێ‌کردوون، به‌ ئاشکرا وه‌ جواب هاتوون و شتێکیان له‌ قاو داوه‌ که‌ له‌ ماوه‌ی نێزیک به‌ دوو ده‌یه‌ و نیو ته‌مه‌نی کۆماری ئیسلامیی ئێران دا بۆخۆشیان تێی دا شه‌ریک بوون و تا ئێستا ته‌نانه‌ت بۆ یه‌کجاریش زاریان نه‌کردۆته‌وه‌ و به‌ ئیشاره‌ش ناره‌زایی‌یان له‌ به‌رامبه‌ر دا ده‌رنه‌بڕیوه‌، به‌ڵام ئێستا که‌ مه‌سه‌له‌که‌ ڕووی ده‌ خۆیان بوه‌ ئه‌وه‌نده‌ ئێشیان پێ‌گه‌یوه‌ که‌ بۆ ده‌مێک به‌رژه‌وه‌ندیی سیستیمه‌که‌شیان له‌بیرچۆته‌وه‌ و هاواریان لێ به‌رز بۆته‌وه‌ که‌:" فێڵمان لێ‌کراوه‌ و زۆرمان به‌ سه‌ر دا سه‌پاوه"‌.

ڕه‌فسه‌نجانی له‌ نامه‌یه‌کی سه‌راواڵه‌ بۆ خه‌ڵکی ئێران دا، که‌ دوای ڕاگه‌یاندنی ئاکامی هه‌ڵبژاردن بڵاوی کرده‌وه‌ و له‌ ڕاگه‌یه‌نه‌گشتی‌یه‌کانیش دا به‌ به‌ربڵاوی ده‌نگی دایه‌وه‌، ده‌نووسێ:"
به‌ ته‌ما نیم سکاڵای خۆم به‌رمه‌ لای ئه‌و داوه‌رانه‌ که‌ نیشانیان داوه‌ نایانه‌وێ یان ناتوانن کارێک بکه‌ن و سکاڵای خۆم هه‌روه‌ک پێشوو له‌ دادگه‌ی عه‌دڵی خوا دێنمه‌ گۆڕێ.
به‌ شێوه‌یه‌کی بێ‌وێنه‌، به‌ خه‌رجکردنی ده‌یان میلیارد له‌ سامانی گشتی (بیت‌المال)، من و و خزم و قه‌ومه‌کانمیان، به‌ شێوه‌یه‌کی زۆردارانه‌ ناحه‌ز نیشان دا(ته‌خریبیان کرد) و به‌ که‌لک وه‌رگرتن له‌ که‌ره‌سه‌ و ئیمکاناتی نیزام به‌ شێوه‌یه‌کی ڕێکخراو و ناڕه‌وا ده‌ستیان له‌ هه‌ڵبژاردن وه‌ردا. هیچ گومانم له‌وه‌ دا نیه‌ که‌ سزای سته‌مێکی ئه‌وتۆ بێجگه‌ له‌ زیان له‌ دنیا و قیامه‌ت دا شتێکی دیکه‌ نابێ".(
به‌شێک له‌ نامه‌ی ڕه‌فسه‌نجانی که‌ بڵاوکراوه‌ی" ایران امروز"یش بڵاوی کردۆته‌وه‌)

منیش گومانم له‌وه‌ دا نیه‌ که‌ قسه‌کانی ئاغای ڕه‌فسه‌نجانی به‌ ته‌واوی ڕاستن، هه‌ڵبژاردن پڕ بوو له‌ فێڵ و ته‌ڵه‌که‌ و سته‌م و ده‌ستتێوه‌ردان و باندبازی، که‌ له‌ کۆماری ئیسلامیی ئێران دا شتێکی تازه‌ نین و له‌مێژه‌ باون. که‌وابوو جێی خۆی بوو ناوبراو که‌ ئێستا یه‌شاوه‌ و ئاوا ئاواڵه‌ ده‌سه‌ڵاتی زاڵی‌ سته‌مکار و سه‌ره‌ڕۆی نیزامه‌که‌ی له‌قاو ده‌دا‌، بیرێکی له‌و هه‌موو ئازار، ئێش، سته‌م و ناحه‌قی‌یانه‌ کردباوه‌ که‌ گه‌لانی ئێران له‌ ماوه‌ی ده‌سه‌ڵاتی کۆماری ئیسلامی دا کێشاویانه‌ و ئه‌وکات خۆشی وه‌ک هه‌ڵسووڕێنه‌رێکی پله‌سه‌رووی ئه‌و سیستیمه‌ سه‌ره‌ڕۆ و سته‌مکاره‌ که‌ ساڵانێکی زۆر ده‌وری سه‌ره‌کیی له‌ بڕیار و ‌هه‌‌ڵسووڕاندنی دا هه‌بوه،‌ هه‌ر له‌ به‌ر ده‌رگای دادگه‌ی ویجدان و ئه‌و خه‌ڵکه‌ی که‌ ئێستا به‌م شێوه‌یه‌ هاواری بۆ بردوون، مه‌حکه‌مه‌ بکردایه‌، بۆ سووکبوونی ڕووحیش بوایه‌ دانی به‌ تاوانه‌کانی خۆی دا هێنابایه‌ و دوای لێبووردنی له‌و خه‌ڵکه‌ کردبایه‌ که‌ به‌ چاکی ڕابردوو و ده‌وری ئه‌و له‌و نیزامه‌ سته‌مکاره‌ دا ده‌ناسن.